Edward Glaeser: ?Triumph of the City?

Triump of the City is een geweldig boek. Steden maken ons rijker, slimmer, gelukkiger en zelfs gezonder. En dat komt in het boek rijkelijk aan bod. Maar de ?GROENHEID? van de stad komt niet echt uit de verf.
Ook Glaeser komt niet veel verder dan algemeenheden en legt de nadruk van de groene stad voornamelijk bij vervoer. Net als andere schrijvers, zoals David Owen in Green Metropolis verhaalt Glaeser dat lopen, fietsen en de metro energiezuiniger zijn dan auto?s. Maar Glaeser gaat niet echt in op de enorme hoeveelheid energie die nodig is voor onze gebouwen. Energie die we nodig hebben om te leven en te werken. In mijn stad Amsterdam is het energieaandeel van transport slechts 18 procent terwijl het leeuwendeel van de energie gebruikt wordt in gebouwen. Om een stad groen te maken zullen we de kwaliteit van de gebouwen waarin we wonen, de gebouwen waarin we werken en alle productieprocessen ingrijpen aan moeten passen om groen te worden.
Glaeser vergelijkt daarnaast de Amerikaanse stad met de Amerikaanse “Urban Sprawl”; De beroemde Amerikaanse buitenwijken buiten het centrum van de stad met enorme huizen op een vrij kavel. De Amerikaanse droom in soms eindeloze landschappen zonder trottoirs waar alleen een auto toegang heeft. Urban Sprawl is de meest energieverslindende stedenbouwkundige vorm op aarde. Een platte stad als Almere is er heilig bij. In vergelijking met Urban Sprawl wint elke stad van de verenigde staten het.
Maar ik ga u niet ontmoedigen. Triump of the City is een geweldig boek en Glaeser gaat uitgebreid in op de kracht en de potentie van steden. Hij behandelt de kansen die steden bieden aan mensen. Hoe steden armoede opheffen en dat de echte innovaties komen uit steden waar mensen meer interactie hebben, meer samenwerken en creatiever zijn.
Glaeser is daarin radicaal. Om de stad optimaal te laten functioneren moet aan een aantal fundamentele voorwaarden worden voldaan. Ik noem er een paar. Om de compactheid van de stad te ?vergroten moet er hoger en hoger gebouw worden. Regeringen moeten stoppen met het subsidi?ren van het eigen woningbezit zoals de renteaftrek, want zo stelt Glaeser zo zijn al die buitenwijken in de Verenigde staten ontstaan ten koste van de stedelijke groei. Om die groei weer op gang te brengen moeten overheden belemmerende stedenbouwkundige regels op bestaande gebouwen afschaffen. Het is wel een dilemma in zijn betoog want hij houdt ook van mooie historische Europese binnensteden. Toch stelt hij dat teveel monumentenregels belemmerend zijn voor de ontwikkeling van de echte stad. Die regels ontnemen de stad de kans om omhoog te groeien en de kostprijs van de nieuwe woningen in steden concurrerend te laten zijn met die verfoeide Urban Sprawl. Als de stad niet kan concurreren blijven de buitenwijken aantrekkelijk en missen de steden de kans bij te dragen aan een kansrijke en duurzame toekomst.
Gelezen in april 2011. Ronald van Warmerdam.