Kwakzalvers

Op 11 januari 2012 ben ik uitgenodigd een lezing te geven en in discussie te gaan met de aanwezigen van “Baanbrekers in de bouw”. Deze blog bied ik graag aan als opwarmer en ter verlevendiging van de discussie.
Je kunt geen krant openslaan of er staat een misgelopen project in. Vaak zijn het bouwprojecten, infraprojecten of ICT projecten en vaak zijn het projecten in opdracht van de overheid. Maar ook de markt ontkomt niet aan projectmissers. Het is opvallend hoe vaak de vinger wordt gewezen naar de opdrachtgever die zou hebben gefaald. Maar veelal ontbreekt de rol en de verantwoordelijkheid van de opdrachtnemers: aannemers, adviseurs en ontwerpers. Waarom gaan er zo veel projecten mis? Ik denk dat dit falen niet alleen ligt bij de opdrachtgever maar meer nog bij de opdrachtnemer!
Opdrachtgevers zoeken adviseurs, specialisten en bouwers omdat zij zelf de kennis en kunde niet, of niet meer in huis hebben. Anders zouden ze het zelf wel doen. Dit kan, zeker in het geval van de overheid, komen door de privatisering of doordat bewust is gekozen voor het outsourcen van bepaalde taken. Maar daarmee heeft de opdrachtgever een grote handicap. Hij heeft niet meer alle kennis in huis en is afhankelijk geworden. Afhankelijk van de markt, van aannemers, van adviseurs en van ontwerpers. Er moet een groot vertrouwen zijn, of ontstaan, bij de opdrachtgever in de kwaliteiten van de opdrachtnemer. Immers, hij is de specialist, de deskundige, die wordt betaald om een project goed te laten verlopen.
Maar, als na de start van een project, de kosten oplopen, het ene meerwerk het andere volgt, als keer op keer de oplevering wordt uitgesteld is de schade voor de opdrachtgever evident. Niet alleen de kosten lopen voor hem op maar, zeker als de pers er lucht van krijgt, staat het imago van de opdrachtgever ter discussie. Schade dus! Hoe kan het zijn dat kranten vol staan met mislukkingen als al die deskundigen en specialisten aan tafel zitten? Wat zijn dat voor specialisten? Wat zijn dat voor deskundigen? Wat zijn dat voor aannemers? Kwakzalvers?
Ik durf te beweren dat de helft van de problematische projecten fout gaat omdat deskundigen niet als zodanig optreden en niet acteren in het belang van hun opdrachtgever, hun broodheer. Zij opereren in het belang van zichzelf. Eenmaal aan tafel worden de meerwerkrekeningen opgesteld en zijn vertragingen geen probleem maar een kans op m??r omzet. En dit schaadt vertrouwen.
Al met al ligt er, wat mij betreft, een grote verantwoordelijkheid bij opdrachtnemers. Als specialist, als deskundige, als bouwer is uw rol veel groter dan adviseurtje of klusjesman. U bent ingehuurd voor uw expertise en u dient daarnaar te handelen. In het belang opdrachtgever en uiteindelijk ook in het belang van uzelf.